W procesie formowania charakteru przez zewnętrzną manipulację dąży się do ukształtowania w jednostce charakteru standardowego, pojmowanego jako towar o pożądanych właściwościach rynkowych. Dzięki silnie rozbudowanemu superego cudza manipulacja bez trudu zamienia się w automanipulację. W rezultacie powstaje człowiek cywilizowany – konformista o obsesyjnym dążeniu do przestrzegania norm społecznych, zaciekle dążący do perfekcyjnej realizacji wytycznych charakteru, narzuconych przez system. W tym akcie stworzenia formuje się również sado- masochistyczna struktura podstawowa osobowości, która oddziaływa destrukcyjnie na własne „ja” i na otoczenie. Konsekwencje są więc negatywne nie tylko dla subiektywnego „ja”, lecz i dla całego środowiska. Sadomasochistycz- na komponenta charakteru działa w dwóch kierunkach: zewnętrznym, szkodliwym społecznie, i wewnętrznym, szkodliwym psychicznie, uaktywniając działanie mechanizmu tworzenia objawów neurotycznych. Masochistyczna komponenta charakteru sprzyja gotowości ponoszenia ofiary i zwiększa wewnątrzpsychiczną podatność na tworzenie objawów.