Dziecko obdarzone dużą wyobraźnią zyskuje w szkole opinię „marzyciela”, ucznia „nadwrażliwego” i „egzaltowanego”, jest więc co najmniej chore. Często zasięgają u mnie porady rodzice, których dzieci w ten właśnie sposób są oceniane przez nauczycieli, a to jest dla nich równoznaczne z niedostatecznym rozwojem umysłowym ucznia. Cechy te, zdaniem pedagogów, świadczą o pewnych brakach psychicznych, a […]

Ten poniekąd „naturalny” proces jest jednak celowo sterowany. Jako praktykujący psycholog doszedłem do wniosku, że w ludziach byłoby znacznie więcej kreatywności i genialności, gdyby cechy te nie były na co dzień tłumione. Geniuszom utrudnia się ich rozwój – po pierwsze, przez celowo zachowawczy system kształcenia – po drugie, przez celowy przydział środków finansowych na rozwój […]

Gloryfikacja inteligencji w czasach współczesnych ma wiele przyczyn. Najistotniejszą z nich jest bez wątpienia gwałtowny rozwój nauki i techniki w ostatnim stuleciu. Opanowanie wiedzy technicznej i dalszy jej rozwój, zgodnie z ideologią wzrostu lansowaną przez ekonomistów, siłą rzeczy wymagają podnoszenia poziomu umysłowego społeczeństwa. Ta tendencja nie byłaby szkodliwa, gdyby forsowanie rozwoju inteligencji nie przebiegało kosztem […]

Brak im niezbędnego zrównoważenia psychicznego, dlatego też zazwyczaj również ich poziom umysłowy znacznie odbiega od poziomu pozostałych uczniów. Ich problemy psychiczne, emocjonalne są uwarunkowane pochodzeniem społecznym. Nie oznacza to jednak, że w związku z tym należy dążyć do likwidacji emocji, wystarczyłoby bowiem zlikwidowanie nierówności społecznych, które są przyczyną konfliktów emocjonalnych i zaburzeń rozwoju osobowości. Nasze […]

Ideę tę jako pierwszy wysunął francuski filozof okresu oświecenia, Kartezjusz (1596-1650). Wzburzony sadystyczną i emocjonalnie agresywną postawą sędziów podczas procesów czarownic, żądał wyłącznie racjonalnego, wolnego od emocji postępowania w sprawach sądowych. Z czasem postulat kierowania się wyłącznie rozumem rozszerzył on na wszystkie dziedziny życia. Idee Kartezjusza miały ogromny wpływ na późniejszą myśl naukową i racjonalne […]

Inteligencja (kognitywna sfera psychiki) jest cechą o wyolbrzymionym znaczeniu w naszej nowoczesnej cywilizacji technicznej, nie docenia się natomiast znaczenia emocjonalności. Przecenianie sfery intelektualnej prowadzi do przeciążenia ludzkiego umysłu. Gdy tendencja ta jest dodatkowo sprzężona z dążeniem do bycia konkurencyjnym, zachowanie ludzkie staje się lodowate, sztywne i pełne dystansu, emocje zaś budzą pogardę. Intelektualista, który postępuje […]