Konrad Lorenz uznaje naturalne zachowania, zgodne z instynktem, za zjawisko normalne. Osoba, która świadomie rezygnuje z agresji, postępuje, według niego, wbrew własnej naturze. Oto co pisze na ten temat: „«Bliźniego» każą nam traktować tak, jak gdyby był naszym najlepszym przyjacielem, pomimo że niekiedy nawet w ogóle go nie widzieliśmy. Co więcej, możemy rozumowo pojąć, że […]
Tłumiona i wypierana energia agresji
Deformuje psychikę człowieka, często przybierając formy patologiczne: sadyzmu, destrukcji i nekrofilii. Rozum podpowiada wprawdzie człowiekowi, że powinien kochać swoich bliźnich, ale nie jest on do tego zdolny z powodu tak, a nie inaczej uformowanej osobowości; chrześcijańskie przykazanie miłowania również nieprzyjaciół jest dla niego czystą abstrakcją. Chrześcijańskie przykazanie można uznać za wskazówkę terapeutyczną – od czego należałoby […]
Świadomość bycia obiektem cudzej manipulacji zanika i przestaje być zrozumiała
Człowiek wierzy, że dobre chęci to wyłącznie „moje dobre chęci, jak zechcę, to będę je realizował”. Nie zadaje sobie jednak pytania: „Skąd się biorą moje dobre chęci?” Najbardziej adekwatne pytanie powinno zaś brzmieć: „Czy są to naprawdę moje własne chęci, czy też ktoś mi je wmówił?” W ten sposób manipulowanie samym sobą nieuchronnie prowadzi do […]
Agresja powstaje w wyniku oddziaływań środowiska
Jako zachowanie wyuczone społecznie, rezultat zewnętrznej manipulacji. To, czego nie zdoła dokonać oddziaływanie zewnętrzne, to zostanie przejęte i zrealizowane do końca przez automanipulację, a więc introjekcję wzorów. Po zinternalizowaniu wzorów zanika świadomość bycia obiektem manipulacji społecznej i człowiek święcie wierzy, że działa pod dyktando samego siebie, na zasadzie wolnego wyboru, tymczasem w rzeczywistości sam sobą […]
Instynkcie agresji pojawiają się istotne różnice w interpretacji zjawiska jako takiego
Popęd stanowi naturalny potencjał biologiczny, można go wprawdzie skanalizować wysublimować, ale nie zmienia to faktu, że jest na stałe zakorzeniony w konstytucji biologicznej. Agresja pojmowana nie jako popęd, lecz tendencja powstała już po przyjściu człowieka na świat, w procesie jego psychicznego rozwoju i rozwoju społecznego, nie jest ślepym zrządzeniem losu, lecz nabytą predyspozycją, która może być […]
Wrodzony mechanizm hamujący nie funkcjonuje tak całkiem bez zarzutu
Już na pewno nie dzieje się tak w sytuacji abstrakcyjnego zabijania na odległość przez „naciśnięcie guzika wyzwalającego broń rakietową”, jak to słusznie zauważył Lorenz. Nie ulega wątpliwości, że człowiek zdrowy na ciele i umyśle reaguje kontragresją (obrona konieczna), na przykład, na akt przemocy ze strony napastnika. Błędne jest natomiast przekonanie, że obie osoby, napastnik i ofiara […]